4848 sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun çerçevesinde, turizm sektörünün uluslararası rekabet gücünün korunmasını teminen, “havayolu” ile ve “kuvaziyer gemi” ile ülkemize turist getiren Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan belgeli “(A) grubu seyahat acentaları”na sağlanacak desteğe ilişkin 2017/11501 ve 2017/11507 sayılı Bakanlar Kurulu Kararları 13 Mart 2018 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
Desteklerin kapsamı ve tutarları
A- “Turistik uçak seferleri” için sağlanacak destekler
2017/11501 sayılı Karar uyarınca, ülkemize;
- Antalya, Antalya Gazipaşa-Alanya, Denizli Çardak, Erzurum, Eskişehir Hasan Polatkan, Isparta Süleyman Demirel, İzmir Adnan Menderes, Konya, Kütahya Zafer, Muğla Dalaman, Muğla Milas-Bodrum, Nevşehir Kapadokya, Ordu Giresun, Samsun Çarşamba ve Trabzon havalimanlarına tarifeli ve tarifesiz (charter),
- İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı'na tarifesiz (charter), uçak seferleriyle “turist grubu” getiren Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan belgeli (A) grubu seyahat acentalarına aşağıdaki destekler sağlanacaktır:
a) 1/1/2018-28/2/2018 tarihleri arasındaki uçuşlara 9.000 (dokuzbin) Amerikan Doları,
b) 1/3/2018-31/5/2018 tarihleri arasındaki uçuşlara 6.000 (altıbin) Amerikan Doları,
c) 1/6/2018-30/6/2018 tarihleri arasındaki uçuşlara 3.000 (üçbin) Amerikan Doları,
d) 1/9/2018-30/9/2018 tarihleri arasındaki uçuşlara 1.500 (binbeşyüz) Amerikan Doları,
e) 1/10/2018-31/10/2018 tarihleri arasındaki uçuşlara 3.000 (üçbin) Amerikan Doları,
f) 1/11/2018-31/12/2018 tarihleri arasındaki uçuşlara 9.000 (dokuzbin) Amerikan Doları.
Anılan kararda temmuz ve ağustos ayları için destek öngörülmemiştir.
(Anılan kararda belirtilen “Tarifeli uçak seferi”; kalkış saatleri ve ücretleri önceden ilan edilen, herkesin kullanımına açık belli bir düzende yapılan seferleri, “Tarifesiz (charter) uçak seferi” ise; belirli bir düzene bağlı kalmadan tarifeli seferler dışında yapılan seferleri ifade etmektedir. “Turist grubu” terimi; bir uçakta en az 30 kişiden oluşan aynı seyahat acentasına ait turist topluluğunu ifade etmektedir.
“Turistik uçak seferi” tanımı ise;
- Yukarıda sayılan havalimanlarına en az 100 yolcusu bulunan tarifeli ve tarifesiz (charter) uçak seferleri ile ilk inişini gerçekleştiren
ya da
- İran’dan yukarıda sayılan havalimanlarına ulaşmak için Türkiye’deki diğer havalimanları üzerinden gerçekleştirilen kapalı grup,
uçak seferlerini ifade etmektedir.)
Öte yandan, Almanya, Belçika, Çin, Danimarka, Endonezya; Finlandiya, Fransa, Güney Kore, Hindistan, Hollanda, İngiltere, İsveç, Japonya, Malezya ve Norveç’ten yukarıdaki sayılan havaalanlarına düzenlenecek uçak seferlerinde, yukarıda belirtilen destek tutarları %20 oranında artırılarak uygulanacaktır.
Keza, 200 ve daha fazla koltuk sayısına sahip uçaklarla yapılan seferlerde en az 150 yolcu getirmek kaydıyla, yukarıda belirtilen destekleme tutarları %30 oranında artırılarak uygulanacaktır.
B- “Kruvaziyer gemi”ler ile getirilen yolcular için sağlanacak destekler:
2017/11507 sayılı Karar uyarınca; Ülkemizde kruvaziyer hizmeti veren limanlara, 1/1/2018 tarihinden başlamak üzere 31.12.2019 tarihine kadar 100 ve daha fazla yolcu kapasitesine sahip kruvaziyer gemi ile turist getiren Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan belgeli (A) grubu seyahat acentalarına aşağıdaki destekler sağlanacaktır:
Getirilen yolcu başına,
- Ocak, şubat, mart, nisan, kasım, aralık aylarında 45 (kırkbeş) Amerikan Doları,
- Mayıs, haziran, aylarında 35 (otuzbeş) Amerikan Doları,
- Temmuz, ağustos, eylül, ekim aylarında 25 (yirmibeş) Amerikan Doları.
Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı veya pasaportu ile ülkeye giriş yapanlar destek kapsamı dışında olup, bunlar için destek ödemesi yapılmayacaktır.
Aynı tur programı içerisinde kruvaziyer geminin Türk limanlarına birden fazla uğraması durumunda, bir turist için seyahat acentasına bir kez ödeme yapılacaktır.
(Anılan kararda belirtilen “Kruvaziyer gemi”; gezi, eğlence ve spor amacıyla önceden belirlenmiş program ve rotada seyreden, deniz turizmi ticaretinde kullanılmaya uygun konaklama, yeme, içme, eğlence, dinlenme, spor etkinlikleri üniteleri bulunan, denize elverişli olan deniz turizmi aracını, “Kruvaziyer limanlar” terimi ise; Ülkemizde kruvaziyer gemilere hizmet veren, yerli ve yabancı ziyaretçilerin giriş ve çıkış işlemlerini yürüten limanları ifade etmektedir.)
Öte yandan, 2019 yılında indi-bindi limanlarına gelen yolcular için, yukarıda belirtilen destek tutarları %50 artırılarak uygulanacaktır. Ayrıca, turun başlangıç noktasının Türk limanları olması halinde tek yönlü giden yolcular için de aynı koşullarla destek sağlanacaktır. (“İndi-bindi limanları” terimi; kruvaziyer turun başladığı ve/veya bittiği limanları ifade etmektedir.)
Desteklerin ödenmesi
Yukarıda belirtilen destekleme ödemeleri, turistik seferin ve/veya kruvaziyer turun gerçekleştirildiği ayı takip eden ayın ilk ilk işgünü “Gösterge Niteliğindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kurları” listesinde yer alan “döviz alış” kurları esas alınarak yapılacaktır. Anılan desteklere ilişkin ödemeler, Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesine bu amaçla konulan ödenekten karşılanacaktır.
Bakanlığa tanınan yetki ve müracaat
Anılan kararlar ile; Kültür ve Turizm Bakanlığı'na, uygulamaya ilişkin tebliğ çıkarma, desteklenecek acentalara ilişkin kriterler belirleme, uygulamada ortaya çıkacak ihtilafları haklı ve mücbir sebep halleri de gözetmek suretiyle inceleyip sonuçlandırma, ödenecek destek miktarını her türlü kamu alacağına karşılık mahsup etme yetkisi tanınmıştır.
Acentaların, bu karar kapsamındaki desteklerden yararlanabilmesi için, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca çıkarılacak tebliğle belirlenecek belgelerle birlikte anılan bakanlığa (Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü'ne) müracaat etmeleri gerekecektir.
